یکی از یاران امام صادق (ع) از آن حضرت فلسفه ی نماز جماعت را پرسید که چرا و به چه علت نماز یومیه را به جماعت بخوانیم؟

امام چنین پاسخ فرمود:

إِنَّمَا جُعِلَتِ الْجَمَاعَةُ وَ الِاجْتِمَاعُ إِلَى الصَّلَاةِ لِكَيْ يُعْرَفَ مَنْ يُصَلِّي مِمَّنْ لَا يُصَلِّي وَ مَنْ يَحْفَظُ مَوَاقِيتَ الصَّلَاةِ مِمَّنْ يُضَيِّعُ وَ لَوْ لَا ذَلِكَ لَمْ يُمْكِنْ أَحَداً أَنْ يَشْهَدَ عَلَى أَحَدٍ بِالصَّلَاحِ لِأَنَّ مَنْ لَمْ يُصَلِّ فِي جَمَاعَةٍ فَلَا صَلَاةَ لَهُ بَيْنَ الْمُسْلِمِينَ لِأَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ فَلَا صَلَاةَ لِمَنْ لَمْ يُصَلِّ فِي الْمَسْجِدِ مَعَ الْمُسْلِمِينَ إِلَّا مِنْ عِلَّةٍ. (وسائل الشيعة ؛ ج‏8 ؛ ص293)

همانا نماز جماعت و اجتماع برای مسلمین مقرر شد تا شناخته شود نماز گزار از بی نماز، و کسی که نماز خویش را در اوقاتش بجا آورد و نمازش را مراقبت می کند از کسی که نمازش را ضایع می گرداند. و اگر چنین نبود کسی به صلاحیت و طهارت و پاکی کسی شهادت نمی داد. و به همین علت است کسی که نمازش را با جماعت نخواند، در مابین مسلمانان بی نماز است زیرا رسول خدا(ص) فرمود: کسی که بدون علت و عذر نمازش را با مسلمین در مسجد برگزار نمی کند بی نماز است.(آثار نماز گزار بر او مترتب نمی شود.)

__________________________

رساله ی حقوق امام سجاد(ع)، شرح نراقی، ص369