روش های تربیتی قرآن (قسمت سوم)
3.معرفى الگو
در آياتي از قرآن خداوند اسوه حسنه را معرفی می کند،که اين خود از شيوه های تربيتی مهم است که برای نمونه دو مورد را ذکر مي کنيم:
- قَدْ كاَنَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فىِ إِبْرَاهِيمَ وَ الَّذِينَ مَعَه(4)الممتحنه
ابراهيم و آنهايى كه با وى بودند، براى شما مقتدايى شايسته بودند
_لَّقَدْ كاَنَ لَكُمْ فىِ رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَة(21)الاحزاب
شخص رسول اللَّه مقتداى پسنديده اى است.
پيامها:
1 در الگو بودن پيامبر شك نكنيد. «لَقَدْ» 2 الگو بودن پيامبر، دائمى است. «كانَ» 3 گفتار، رفتار و سكوت معنادار پيامبر حجّت است. «لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ» 4 معرّفى الگو، يكى از شيوههاى تربيت است. «لَكُمْ … أُسْوَةٌ» 5 بايد الگوى خوب معرّفى كنيم، تا مردم به سراغ الگوهاى بَدَلى نروند. «رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ» 6 بهترين شيوهى تبليغ، دعوت عملى است. «أُسْوَةٌ»{1}
4.گردش علمى و مشاهده عينى
يکی ديگر از شيوه های تربيتی که در قرآن آمده است گردش علمی ومشاهده ی عينی ميباشد؛همانطور که در آيه زيرمشاهده می کنيد:
أَ وَ لَمْ يَسِيرُواْ فىِ الْأَرْضِ فَيَنظُرُواْ كَيْفَ كاَنَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ كَانُواْ أَشَدَّ مِنهُْمْ قُوَّة(9)روم
آيا در زمين نمى نگردند، تا بنگرند كه چگونه بوده است عاقبت كسانى كه پيش از آنها مى زيسته اند؟
پيامها:
1 مطالعه ى تاريخ، سير و سفر و استفاده از تجربه ى ديگران، از راههاى شناخت، و ترك آن مورد توبيخ است. «أَ وَ لَمْ يَسِيرُوا» 2 آگاهى از تاريخ و فلسفه ى آن و آشنايى با سرنوشت اقوام پيشين، انسان را از ظاهربينى نجات مىدهد. «يَعْلَمُونَ ظاهِراً … أَ وَ لَمْ يَسِيرُوا» 3 تحوّلات تاريخى بر اساس قوانين ثابت است كه مى توان از گذشته، براى امروز و فردا درس گرفت. «فَيَنْظُرُوا» 4 سير و سفر بايد عامل توجّه و به دور از غفلت باشد. «فَيَنْظُرُوا» 5 به سرنوشت و عاقبت اقوام گذشته بنگريد، نه به جلوه هاى روزمرّه ى آنان. «كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ» …
6 قبل از اسلام، تمدّن و قدرتهاى بزرگى پديدار شده و نابود شده اند. «مِنْ قَبْلِهِمْ» 7 اگر خدا غضب كند، هيچ قومى با هيچ قدرتى تاب مقاومت ندارد. «كانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً» 8 توجّه به هلاكت و نابودى قدرتهاى بزرگ، عامل بازدارنده ى غرور است. كانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً{2}
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
منابع:
{1}تفسير نور، ج9، ص:346
{2}تفسير نور، ج9، ص: 183
منتظر ادامه مطلب باشید…